-
1 extorqueo
ex-torqueo, torsī, tortum, ēre1)а) вывёртывать, выкручивать, вырывать ( alicui arma de и e manibus C)taeterrima voce canticum extorsisse Pt — душераздирающим голосом запеть песнюб) вывихнуть ( alicui pollĭcem Pt)2) подвергать пытке, пытать, истязать (aliquem Ter, L)3)а) вымогать (pecuniam ab aliquo C, Su); вынуждать, исторгать, добиваться (alicui veritatem e. C)extorsisti, ut faterer... C — ты заставил меня признать (что...)б) вырывать, спасать ( manibus alicujus extortus velut ab infĕris Ap); отнимать (regnum alicui L; alicui vitam Lcr)e. alicui pudorem Pt — обесчестить кого-л.e. alicui errorem C — вывести кого-л. из заблуждения4) удалять, изгонять ( incubantem Italiae Hannibălem Fl) -
2 attribuo
at-tribuo, buī, būtum, ere1) придавать, снабжать, давать ( alicui aliquid)militibus equos a. Cs — снабдить бойцов лошадьми2) выделять, отводить, назначатьpartem vici cohortibus ad hibernandum a. Cs — отвести когортам часть деревни для зимовки3) передавать, предназначать, ассигновать ( pecuniam ad belli usum QC); возлагать, поручать ( alieui aliquid)pecus omne equitibus auxiliaribus agendum attribuit Sl — он поручил вспомогательной коннице угнать весь скотa. alicui IV legiones Cs — возложить на кого-л. командование четырьмя легионами4) предоставлять, отдавать во владение ( regnum alicui QC)insulae, quae erant a Sullā Rhodiis attributae C — острова, которые Сулла передал (т. е. подчинил) родосцам5) приставлять, назначатьLabieno M. Sempronium Rutilum attribuit Cs — (в помощь) Лабиену он назначил М. Семпрония Рутилаjuventus praesidio ejus loci attributa L — молодёжь, назначенная в помощь гарнизону этого пунктаhis rebus omnibus terni (sc. asses) in milia aeris attribuerentur L — всё это было обложено сбором в 0,3%7) приписыватьtanta fuit Verris impudentia, ut aliis causam calamitatis attribueret C — бесстыдство Верреса было так велико, что причину бедствия он сваливал на других8) одарять, наделятьtimor, quem mihi natura attribuit C — робость, которой наделила меня природа9) добавлять, прибавлять ( ad amissionem amicorum miseriam nostram C) -
3 trado
trādo, didī, ditum, ere [ trans + do ]1) передавать ( poculum alicui C); вручать, отдавать ( littĕras QC); предоставлятьt. feris populandas terras O — отдавать поля диким зверям на опустошениеse t. — предаваться (tristitiae C; socordiae atque ignaviae Cato ap. Sl)t. sinum vento furenti Lcn — развернуть парус навстречу бешеному ветруt. filiam alicui T, QC — отдавать дочь замуж за кого-л.aliquid per manus t. Cs — передавать что-л. из рук в рукиt. aliquem alicui de manu in manum C — вверять кого-л. чьему-л. попечениюse hostibus t. Cs — сдаваться неприятелюse sub leges pacis iniquae t. V — подчиниться условиям несправедливого мира2) отдавать в распоряжение, приставлять ( alicui decem satellĭtes QC)3) передавать по наследству, оставлять, завещать ( alicui hereditatem C)t. alicui omnia bona utenda ac possidenda C — завещать кому-л. всё имущество в пользование и владениеconsuetudo a majoribus tradĭta C — обычай, унаследованный от предковimmortalitati t. aliquid C — обессмертить (увековечить) что-л.4) доверять, поручать, возлагать, вверять (alicui imperium navium C)5) поверять, рассказывать ( alicui cogitationes suas T)sunt qui tradiderint, sunt qui abnuant T — одни это утверждают, другие же отрицают6) выдавать (aliquem alicui ad supplicium Cs)7) сообщать, учить, обучать, преподавать ( juventūti multa de sideribus Cs)8) выдавать, предавать ( regnum hostibus QC) -
4 constituo
cōn-stituo, uī, ūtum, ere [ statuo ]1) ставить, помещать (bovem ante aram VM; aliquem ante pedes alicujus C); складывать, класть ( arma in templo C)c. aliquid ante oculos C — представить (вообразить) что-л.c. naves in alto Cs — стать на якорь в открытом мореc. agmen или signa Cs — остановиться с войском2) выстраивать, располагать (legiones pro castris Cs; pedites in colle QC; classem apud Salamīna Nep); расквартировывать ( praesidia circum Narbonem Cs)3) формировать (legionem ex. veterānis C)4) поселять, водворять ( plebem in agris publicis C)c. domicilium sibi Nep — поселиться5) устанавливать, утверждать, вводить (concordiam C; pacem C, Nep)posteaquam victoria constituta est C — после того как победа была окончательно утверждена6) составлять, приобретать ( auctoritatem sibi Nep)c. amicitiam cum aliquo C — заключить дружбу с кем-л.7) назначать, избирать (aliquem in quaestōris loco C; aliquem regem Cs)8) устраивать, приводить в порядок (rem familiarem C; Chersonēsum Nep; civitatem Su)senectus, quae fundamentis adulescentiae constituta est C — старость, крепкая благодаря основам, заложенным в молодостиbene de rebus domesticis constitutus C — обзаведшийся хорошим домашним хозяйством, домовитый хозяин9) учреждать (ludos quinquennales Su; vectigal C); основывать, строить (castella Cs; urbem Nep etc.); возводить, устанавливать, воздвигать (alicui statuam Nep; turres Cs); организовывать, создавать (regnum populumque Just; potestatem decemviralem Nep)10) постановлять, назначать, определять (diem nuptiis Pl; poenam alicui C, Q; pretium frumento C)11) юр.c. actionem C и litem Pt — возбудить (судебное) делоc. crimen in aliquo C — подать жалобу на кого-л.c. quaestionem C, Q — начать следствие12) сговариваться, уславливаться, назначать (c. locum Ter; tempus C etc.; mercēdem alicujus rei C)c. alicui J — назначить кому-л. свиданиеut erat constitutum C — как было условлено, по уговору13) решаться (constituo abire или ut abeam Pl etc.) -
5 sto
stetī, statum, āre(part. fut. staturūs; 3 л. pl. pf. поэт. иногда V stĕtĕrunt)1)а) стоять (ad januam C; stant ambo, non sedent Pl; circum aliquem C)stans pede in uno погов. H — стоя на одной ноге, т. е. не переводя дыхания, с величайшей быстротойб) стоять, находиться (eo loco VF; sub armis Hirt; ad ancoram in salo L, bAfr); стоять дыбом ( comae stetĕrunt V); торчать, вздыматься, подниматься вверх (turris ad auras stat V; stabat acuta silex V)в) твёрдо держаться (in acie s. ac pugnare L)animo s. C, H — быть бодрым или сохранять здравый смысл2) длиться, продолжаться ( diu pugna stetit L); существовать, оставаться, сохраняться (sine aliquā re s. non posse C)3) быть полным ( aliquā re)4) выставляться на продажу, продаваться ( certo aere Su)5) стоить, обходиться (magno pretio H; gratis s. alicui C; multo sanguine ea victoria Poenis stetit L)6) быть на (чьей-л.) стороне, стоять за, защищать (s. cum, pro или ab aliquo C, L, Nep; s. pro causā meliore QC)eventus belli, unde (= a quo) jus stabat, ei victoriam dedit L — исход войны дал победу тому, на чьей стороне было право7) быть против, противодействовать, сопротивляться, бороться (s. contra, adversus или in aliquem C, L, Nep, VP etc.; in Trojam s. O)8) покоиться, держаться, зависеть (stat salus in armis VF; regnum stat cpncordiā civium L)per Trebonium stetit, quomĭnus milites oppido potirentur Cs — от Требония зависело, что (т. е. из-за Требония) бойцы не овладели городомper ignorantiam stetit, ut... PJ — по неведению случилось то, что...9) останавливаться (equus s. loco nescit V); застывать (glacies stat iners H; stant ora metu VF); быть неподвижным, спокойным ( stantes aquae O); засесть, вонзиться ( alto stat vulnere mucro V); прекращаться, утихать, успокаиваться (ira, seditio stat T)10) оставаться верным, придерживаться, соблюдать (in aliquā re, aliquā re и alicui rei)in fide s. C — держать словоalicujus decreto s. Cs — подчиняться чьему-л. постановлениюfamā rerum s. L — придерживаться традицииs. voluntati alicujus Dig — исполнить чью-л. волю11) встречать одобрение, иметь успех, нравиться ( fabula stat H)12)а) быть твёрдым, определённым, решённым (stat sua cuique dies V; certus merenti stat favor Cld)б) impers. stat решено (non stat, quid faciamus L) -
6 usus
I ūsus, ūs (dat. uī и ū) m. [ utor ]1) пользование, употребление, применение (domesticus C; cotidianus Cs; u. pedum PJ; navium Cs)aliquid in usu habere Su — пользоваться чём-л.ea, quae in usu habemus Pt — наши повседневные потребности и интересыpublicus u. H — общественное использование2) обычай, обыкновение, привычка ( cultioris vitae Just)u. vivendi C — образ жизниsi volet u. H — если потребует обычай3) упражнение (u. atque exercitatio C); деятельность, практикаu. forensis C — адвокатская деятельностьu. artis C — деятельность на поприще искусстваhabere aliquid in usu PJ — заниматься чём-л.ars ( scientia Cs) et u. T — теория и практикаusu venire alicui Pt — приключаться, случаться, происходить с кем-л.4)а) временное пользование, эксплуатация (fundi, bonorum C)u. (et) fructus или u. fructusque, ususfructus юр. C, Sen, Dig — извлечение доходов, пользование чужой собственностьюб) право пользования (perpetuus nulli datur u. H)u. (et) auctoritas юр. C — давность и вытекающее из неё право собственности6) общение, сношения, близость, знакомство (u. atque commercium Su)u. alicujus и cum aliquo C etc. — знакомство с кем-л.u. amicitiae C — дружбаvetus u. inter nos intercedit C — мы — старые знакомые7) интимная связь, половой акт (u. furtivus Tib)8) опыт, опытность, навык, практика (u. rei militaris или in re militari Cs; u. est magister optimus C)mi u. venit Ter — у меня есть опыт (в этом)9) польза, выгода, ценность ( exiguus C)magnum usum afferre ad aliquid C — быть весьма полезным (пригодным) для чего-л.ex usu alicujus (или usui alicui C) esse Cs — быть полезным (приносить пользу) кому-л.usum habere ex aliquā re C — извлекать пользу из чего-л.10) потребность, нужда ( ūsūs vitae necessarii C)usui esse ad aliquid Cs и alicujus rei Nep — быть необходимым для чего-л.u. est (adest, venit) Pl, Ter, C, Cs etc. — возникает необходимость, необходимоquod tacito u. est Pl — о чём следует умолчатьsi u. veniat (fuerit) Cs, C — если окажется необходимымu. est alicui aliquā re Pl — кому-л. необходимо что-лII ūsus, a, um part. pf. к utor -
7 invado
in-vādo, vāsī, vāsum, ere1) устремляться, совершать нападение, нападать, вторгаться (in aliquem, in aliquid или aliquem, aliquid); врываться ( ignis invasit C); напускаться, набрасываться (aliquem minaciter T)i. in eas urbes C — вторгнуться в (совершить набег на) эти городаi. alicui barbam Su — схватить кого-л. за бородуi. amplexibus Pt — броситься обнимать2) входить, въезжать, вступать (viam, Italiam, urbem V)3) отваживаться, предпринимать (aliquid magnum V; proelium M)i. Martem V — начать бой4) проникать, овладевать, поражать (morbus in corpus alicujus invasit L; mălum in rem publicam invadit C; pestilentia populum invasit L; furor invasit alicui C)5) захватывать, присваивать (i. in alienam pecuniam C i. regnum, imperium AV) -
8 restituo
uī, ūtum, ere [re + statuo ]1) снова ставить, ставить на прежнее место (statuam C, Su); вновь приводить в порядок (turbatas comas O; inclinatam aciem Su); вправлять ( luxatum femur CC)2) возвращать ( agrum alicui L)r. aliquem in patriam L — обратно доставить кого-л. или позволить кому-л. вернуться на родинуr. aliquem in regnum C, L, Nep — снова возвести кого-л. на престолr. aliquem Su (in intĕgrum C, Cs) — возвратить кому-л. собственность или все права и преимуществаr. aliquem a limine mortis Ctl — спасти кого-л., уже погибавшегоaliquem in libertatem r. L — вернуть кому-л. свободуr. aliquem alicui C, L — снова склонить кого-л. на чью-л. сторону или вновь соединить с кем-л., подчинить кому-л.3) возобновлять (proelium C, Cs, L); восстанавливать, отстраивать (oppida vicosque Cs; muros Nep); спасать (rem, sc. publicam Enn ap. C); поправлять ( rem impedītam et perdĭtam Ter)4) возмещать, покрывать ( damnum L)5) отменять, кассировать, объявлять недействительным (judicia, sc. Verris C; consilia L) -
9 statuo
tuī, tūtum, ere [от statum, supin. к sisto ]1) ставить (cratēras V; aliquem in medio L)2) останавливать, ставить на якорь ( navem Pt)3)а) сажать ( arborem agro H); устанавливать (machĭnas Pl; terminos alicui Sen); воздвигать, возводить ( moenia V)б) сооружать (aram alicui Pl, O); водружать (signifer, statue signum! L); основывать (urbem V; regnum C)s. exemplum in aliquem (in aliquo) C — показывать (ставить в) пример кому-л.5)а) выставлять, формулировать ( condiciones C); устанавливать, определять (tempus colloquio L; improbis poena statuenda est C)statuto (v. l. stato) tempore QC — в определённое времяб) назначать, ставить ( aliquem regem QC)6) выносить определение, постановлять, решать (s. exsilium in reum T; s. res privatas O; s. de capite alicujus C)de se s. T — лишать себя жизни7) принимать решение, решаться (s. apud animum suum L или cum animo suo C)8) считать, полагать (aliquem hostem C; sic statuo et judico C) -
10 confirmo
cōn-firmo, āvī, ātum, āre1) крепить, укреплять (stipites Cs; parietum soliditatem Vtr; castellum bAl)c. invalidam manum Pt — напрячь слабую руку, т. е. собраться с последними силами3) восстановить, поправить ( valetudinem C)4) успокаивать ( animum trepidum J)c. se C или c. vires suas Nep — воспрянуть духом, успокоиться, оправиться5) усиливать ( regnum Persarum Nep); закреплять, утверждать, упрочивать ( pacem et amicitiam cum aliquo Cs); оказывать сильное содействие, поддерживать ( consilia Cs)6) разжигать, усиливать ( odium erga Romanos Nep)7) ободрять (animum alicujus Pl, C etc.; sues ad dimicandum Cs)8) подтверждать ( aliquid argumentis et rationibus C); уверять, утверждать, доказывать ( aliquid alicui Lcr)c. jure jurando, se iter tutum daturum esse Cs — клятвенно заверить, что будет предоставлен безопасный проход9) объявить действительным, придать законную силу, утвердить, ратифицировать (decretum alicujus C, Nep; acta corfirmata a senatu C) -
11 deduco
dē-dūco, dūxī, ductum, ere1) сводить, спускать вниз ( milites ex locis superioribus in campum Cs)d. aliquem de rostris C — увести кого-л. с трибуныequites (equitatum) d. in pedes L — спешить конницу4) опускать, зачёсывать вниз ( pectine crines O); поглаживать ( caesariem longae barbae O)5) пригибать ( ramos pondere suo O)talos ad terram d. Pt — ходить на пяткахuxorem domum d. Ter — взять в жёны, жениться7) уводить, отводить (aliquem in carcerem Sl, exercitum ex his regionibus Cs; milites in hiberna L; navem in aliquem portum Pt); повести (classem in proelium Nep); пригонять (boves O; pecora Cs)8) нести, катить ( amnes deducunt undas in mare O); переноситьd. Aeolium carmen ad Italos modos H — перенести эолийскую поэзию в италийские ладыd. aliquem ex possessione L (de fundo C) — изгнать кого-л. из владенияd. coloniam C etc. — основать колониюd. navem (in aquam) или d. navem litore V etc. — спустить корабль на воду9) переселять, поселять ( colonos in omnes colonias totius Italiae C)10) вводить (aliquem in regnum, in possessionem alicujus rei T)d. vela (carbasa) O — распустить (поднять) паруса12) отклонять, отвлекать (aliquem de sententia C; a tristĭtiā C; lunam cursu O или e cursu Tib; a pristĭno victu Nep)d. aliquem a recta via rhH. или de fide C — совратить (сбить) кого-л. с прямого пути13) завлекать, заманивать ( in insidias Just)14) скидывать, вычитать ( aliquid de summā C)d. de capite aliquid C — что-л. вычитать (отчислять) из капиталаd. cibum Ter — сократить питание, поменьше кормить15) лишать, отнимать, удалять (corpore febres, animo curas H)d. alicui aliquid C etc. — лишить кого-л. чего-л.16) выводить, производить (originem, nomen ab aliquo PM, O etc.)17) приводить (d. aliquem ad consulem L; in conspectum Caesaris Cs)d. aquam in fossas PM — провести воду в рвы (каналы)lis ad forum deducta est Ph — дело было передано в судd. aliquem ad fletum C — довести кого-л. до слёзaudi, quo rem deducam H — послушай, к чему я ведуd. aliquem in periculum Cs — подвергнуть кого-л. опасностиrem huc (in eum locum) deduxi, ut... Cs, C — я довёл дело до того, что...in tempora( Augusti) d. opus O — довести повествование до эпохи Августа18) побуждать, склонять (aliquem ad eam sententiam Cs; d. aliquem, ut... L etc.)19) провожать (d. aliquem domum rhH.; ad forum, de domo C; corpus Alexandri in Hammonis templum Just)20) вытягивать, тянутьd. vētus argumentum in tela O — выткать древнюю повесть ( о Палладе)21) изготовлять, сочинять (mille die versūs H; d. carmen O)22) изображать, написать, начертить (litteram mero O; formam alicujus Sen)23) вовлечь, втянуть ( aliquem in bellum Just)deduci — попасть, впасть ( in egestatem Sen) -
12 eruo
ē-ruo, ruī, rutum, ere1) выкапывать, вырывать (corporum reliquias T; aurum terrā O; annoso cum robore quercum V)2)а) отыскивать, открывать (argumenta C; arcana SenT; veritatem Q)3) исторгать, отнимать5) взрывать, разрывать (humum O; segetem V); бороздить ( aquam remis O)6) вырвать, выколоть (alicui oculos Sen etc.); проколоть, пронзить ( latus hastā O)7) срыть до основания, разрушать, разорять (urbem, regnum V; Corinthum fundĭtus VP) -
13 insociabilis
īn-sociābilis, eнеобщительный, неуживчивый, не умеющий ладить (alicui L, T) -
14 latus
I lātus, a, um part. pf. к fero II lātus, a, um1) широкий (via C etc.; clavus Dig; flumen Cs); высокий ( frons PJ); имеющий в ширину (с acc., gen. или abl.)fossa quinque pedes lata Cs — ров шириной в пять футовl. (ab umĕris Su) — широкоплечий (l. et lacertosus vir Col)2) обширный (regnum L; fines Cs)4) протяжный, растянутый, протяжно произносимый ( verba C)5) пространный, обстоятельный, подробный (oratio C, PJ); содержательный ( disputatio C)6) серьёзный, тяжкий ( culpa Dig)7) большой, крупный ( latis pecuniis conquisītus Ap)8) строгийIII latus, eris n.1) сторона (insulae, villae Cs); мат. сторона ( triangulum aequis lateribus constituere Q); грань ( crystallus sexangulis nascitur lateribus PM); стена, стенка (domūs H; fossae Cs); борт ( navis O)l. mundi H — страна света2) бокlatĕris (latĕrum) dolor C, H etc. — боль (колотьё) в бокуl. dare VF — подставлять бокa latere (in l.) C etc. — вбок, в сторонуnunquam ab alicujus latere discedere C (haerēre или junctum esse lateri alicujus Just, тж. lateri adhaerēre L) — не отходить от кого-л.l. alicujus (alicui H) tegere L — идти (сопровождать кого-л.) с левой стороны3) фланг (dextrum exercitūs l. Cs; a lateribus circumveniri Sl)4) склон, скат (ardua latera Atlantis V)5) грудь или лёгкие ( aliquid voce magnā et bonis lateribus suadere C)6) окружение, близкие, друзьяa latere alicujus esse (ad latus alicujus sedēre) L — быть близким с кем-л.ille tuum dulce l. M — этот твой задушевный друг7) телоl. fessum longā militiā H — тело, уставшее от долгих военных трудовl. metiri H — измерять ростhoc l. H — ego -
15 memoro
āvī, ātum, āre [ memor ]2) упоминать ( nihil dignum memoratu actum L); называть, сообщать ( nomen alicui Pl); рассказывать (aliquid Sl etc. или de re aliquā T)m. aliquem V — рассказывать о ком-л.3) хвалить, прославлять (longo memorari in aevo O; regnum Pompili H) -
16 superstito
—, —, āre [ superstes ]1) быть в постоянном наличии, быть обильным ( alicui Pl)2) сохранять, хранить ( regnum sospitare superstitareque Enn)
См. также в других словарях:
REGNUM — is Reip. status dicitur, in quo penes unum rerum summa est; aliquando absolute, aliquando cum moderamine. Polybius a Monarchia sic distinguit, ut Monarchiam dicat, si quis robore corporis et animi viribus praestans sibi ipsi Imperium et… … Hofmann J. Lexicon universale
opinion — et advis, Sententia. Opinion et jugement, Opinio. L opinion et sentence d aucun qui n est pas parfaite, et laisse beaucoup de choses qu il debvoit dire, Curta sententia. L opinion des fols est estimée du populaire, Valet in vulgus insipientium… … Thresor de la langue françoyse
present — I. Qui est Present, Praesens, Instans. Estre present, Adesse, Coram adesse, Praesto esse. Estre present chez aucun, Adesse apud aliquem. Il est present, Adest praesens. Estre present, Se trouver tousjours prest, et ne desplacer point, Se… … Thresor de la langue françoyse
CAPILLI — apud Gothos et Boreales populos in magna olim veneratione. In capillis esse, idem est, ac in virginitare esse, Longob. l. 2. Tit. 14. l. 20. et l. 24. Nuptae ex antiquo more caput tegebant, virgines nudum praebebant, demissis interdum a tergo… … Hofmann J. Lexicon universale
DICTATOR — summus Magistratus, apud rom. A Consulibus, periclitante Rep. nominatus. Primus F. Lartius Flavus Consul, A. C. 256. qui seditionem sedaverat: Adiunxit sibi Spurium Cassium, Equitum Magistrum, qui iussa exsequeretur. Dignitas semestris tantum,… … Hofmann J. Lexicon universale
PAX — I. PAX h. e. εἰρήνη, ut Dea colebatur ab antiquis: Iuvenal. Sat. 1. v. 115. Ut colitur Pax, atque fides, etc. Eius simulacrum ita effictum legimus, ut puerum Plutum manu gestaret, quô symbolô indigitatum, non ex bello, sed ex pace divitias. et… … Hofmann J. Lexicon universale
TURCAE vel TURCI — TURCAE, vel TURCI vulgo Turchi, et Musulmanni, Scythiae populi teste Pomponiô, l. 1. c. ult. a quibus orti iudicantur, qui tempestate nostrâ latissime imperitant, immanissimi et crudelissimi hostes Ecclesiae Dei et Christi. Turca (inquit Faber)… … Hofmann J. Lexicon universale
ABJURANDI — patriam ritus, indigitatur apud Ebrardumin Graecismo: Abiurat patriam, numquam rediturus in illam: ubi abiur ar, est terram, vel provinciam natalem eiurate, relinquere, in exilium abire. Sic apud Arnoldum Lubecensem l. 2. c. 41. Dux per triennium … Hofmann J. Lexicon universale
BIBENDI ritus — apud Romanos hic fuit: Inomni convivio, cum paulo hilarius seinvitare vellent, hunc observavêre morem, ut a summo biberent ad imum: item ut Divo alicui libatent, hoc est, ex patera leviter vini aliquid defunderent, vel in mensam, vel in terram… … Hofmann J. Lexicon universale
CURIA — I. CURIA sic dictae primo Romanis XXX. illae portiones, in quas populum divisit Romulus: dein partium illarum aedes publicae, quibus et convenire solebant singulae Curiae, et sacra peragere. Tertio locus, in quo Senatus Rem publ. curabat: atque… … Hofmann J. Lexicon universale
DUX — olim nomen officiale, deine honorarium, mox feudale et hereditarium. Consularibus saeculis Imperator dictus est, sed arrogato hoc titulo primum triumphantibus, dein Caesaribus; exercituum Praefecti rarius Impp. Duces communiter appellati sunt.… … Hofmann J. Lexicon universale